بازیابی، گونه شناسی و اعتبار سنجی روایات تفسیری ابن الماهیار

thesis
abstract

محمد بن العباس بن علی بن مروان بن الماهیار(متوفای قرن چهارم) از جمله محدثان معاصر کلینی ? می باشد. او دارای آثار متعددی در موضوعات فقه، اصول، تفسیر قرآن و ... است. روایات تفسیری وی در چهار کتاب «تأویل ما نزل فی النبی ?، تأویل ما نزل من القرآن فی أهل بیت ?، تأویل ما نزل فی شیعتهم، تأویل ما نزل فی أعدائهم»، به عنوان منبع برای مفسران بعد از خود بوده است. مساله اصلی این پژوهه بازیابی، گونه شناسی و اعتبارسنجی سندی روایات تفسیری ابن الماهیار می باشد. ابتدا از باب مقدمه به شناخت نامه علمی ابن الماهیار پرداخته شده است. بازشناسی کتاب های ابن الماهیار در تفسیر قرآن، بازیابی روایات تفسیری ایشان که شامل 563 روایت تفسیری و مستدرک بازیابی روایات تفسیری ابن الماهیار، از مباحث مهمی است که در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است. گونه شناسی روایات تفسیری ایشان که عبارتند از روایات سوره ـ آیه شناخت، معنا شناخت، تفسیری ـ تبیینی، تأویلی، جری و تطبیق، و مرتبط در بخش دیگری مورد توجّه قرار گرفته است. در این میان روایات جری و تطبیق بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. محتوای اصلی این روایات اثبات بنیاد قرآنی, امامت و ولایت ائمه ? می باشد. در آخر ملاک و معیار اعتبارسنجی سندی روایات ابن الماهیار بیان شده است و نتیجه ی آن طبق نظر متأخران به دلیل وجود راوی ضعیف، مهمل، مجهول و ... جزء روایات حسن، موثق و ضعیف محسوب می شود، اما از منظر قدما ضعف سند موجب ضعف روایت نمی شود. بنابراین روایات ابن الماهیار با توجّه به ملاک و معیار قدما، حدیث صحیح تلقی می شود.

similar resources

روایات تفسیری یونس بن عبدالرحمن، بازیابی، گونه شناسسی، اعتبار سنجی

یونس بن عبدالرحمن(ره) از راوایان شاخص شیعه, در دوره امام صادق(ع), امام کاظم(ع) و امام رضا(ع) است. جلالتِ مقام نزد امامان, گستره ی دانش دینی, ژرفای فهم, دلدادگی به اهل بیت, استواری بر امامت, از شمار اصحاب اجماع امامیه, مکتوبات حدیثی متنوع از جمله خصائص شخصیتی وی به شمار می آید. در منابع رجالی و تراجم نگاری, اثری با عنوان «تفسیر القرآن» در کارنامه وی گزارش شده است. این کتاب هر چند تا قرن پنجم هجری...

روایات تفسیری علی بن ابی حمزه بطائنی (بازیابی، گونه شناسی، اعتبار سنجی)

علی بن ابی حمزه بطائنی از راویان عصر امام صادق? و از وکلای امام کاظم? بوده که پس از شهادت امام کاظم? از مذهب حق انحراف یافت، وی دارای آثاری از جمله کتاب التفسیر بود که با توجه به قرائن به نظر می رسد، اکثر روایات آن مربوط به دوران صحت مذهب اوست. و نقل اکثری روایات آن از ابو بصیر اسدی و در گزارش آنها درجوامع حدیثی ما، اهمیت و ضرورت بازیابی آن را می رساند. مسأله اصلی پژوهش بازیابی روایات کتاب ال...

اعتبار سنجی روایات تفسیری ناظر بر عقوبت حضرت یوسف(ع)

«أحسن القصص» قرآن کریم، حضرت یوسف(ع) را به عنوان یک الگوی عملیِ حقیقت و کمال و یک شاخص برجسته­ی جهان آدمیّت و تمالک نفسانیّت به جهانیان معرّفی نموده است. متأسفانه یکی از واقعیت های تلخ تاریخی، وجود روایات ساختگی فراوان در تفاسیر نقلی ذیل برخی آیات این سوره می باشد. در این پژوهش، روایات موجود ذیل آیه­ی 42 سوره مذکور که منشأ اختلاف نظر در میان مفسران و مترجمان گشته اند، مورد ارزیابی سندی و محتوایی قر...

full text

روایات تفسیری ابن ولید

بی‎تردید روایات تفسیری اهل ‎بیت:، ‎‎‎‎مهم‎ترین ابزار فهم کلام وحی است و عالمان ژرف‎اندیش امامیه، مجموعه این روایات را از زمان صدور آن در قالب‎های گوناگون عرضه کرده‎اند که در گذر زمان و همراه عوامل دیگر، سبب پدیدآمدن مکاتب، مدارس و جریان‌های تفسیری شده است. هر چند اکنون از انبوه میراث‎های تفسیری، اندکی باقی مانده؛ اما بازشناسی جریان‎های تفسیری در آثار متقدمان، گامی سودمند برای فهم وحی است و با آ...

full text

گونه شناسی و روش شناسی روایات تفسیری امام باقر(ع)

چکیده ائمّه اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم درباره قرآن تفسیر می نماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطق اَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کرده اند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) می باشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم بپردازیم. مقاله حاضر گونه ها و روش های تفسیری امام باقر(ع) را...

full text

آسیب ‏شناسی روایات تفسیری

 آسیب‌شناسى روایات تفسیرى از زوایاى گوناگون است. نویسنده پس از ذکر اهمیّت آسیب‌شناسى و پاکسازى تفاسیر روایى موجود، به روش پالایش روایت تفسیرى در حوزه سندشناسى و بازکاوى محتوایى اشاره مى‌کند و دو مرحله آسیب‌شناسى روایات تفسیرى و روش‌شناسى تفسیر در تفاسیر معصومان )ع( را داراى اهمّیت مى‌داند. سپس به بحث آسیبهاى تفاسیر روایى مى‌پردازد و نکاتى از این جمله را برشمرده است: 1. در آمیختگى تفسیر، تأویل - ظ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

سایر - دانشکده علوم حدیث

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023